Verslag Kraanvogelexcursie Duitsland 2-11-24

Verslag van de Kraanvogelexcursie Duitsland op 2 november 2024.

Zes deelnemers uit de provincies Drenthe, Noord-Holland en Noord-Brabant waren vandaag naar Duitsland gekomen om van 11.00-18.00 uur kraanvogels te kijken. Het was er een mooie herfstdag voor, met 10 °C, windkracht 2, droog en flink wat zon.

Kraanvogels verzamelen in de lucht

We hadden afgesproken op een plek waar we vlakbij het gebied zaten waar we zouden gaan kijken. Er werden nog een paar leenverrekijkers uitgedeeld en de eerste vogels werden op de parkeerplaats gezien: huismus, boomklever, merel, houtduif en koolmees. Na de uitleg over het verloop van de dag konden we ‘los’.

Na een paar minuten rijden was het al tijd voor de eerste stop. In een weiland stond een groepje kraanvogels, dat we met de telescoop konden bekijken. De meeste kraanvogels bleken zich echter in de lucht te bevinden. Er kwamen een paar groepen aanvliegen (net als ganzen, mooi in een V-vorm), die zich al cirkelend verzamelden, recht boven onze hoofden. Deze groep van zo’n 150 vogels bleef minuten lang rondjes zweven op de thermiek. Het geluid, wat deze dieren met elkaar produceerden, was echt genieten. Vanwege de gunstige noordoostenwind zouden vandaag veel kraanvogels verder gaan met hun trek richting Frankrijk en Spanje.

Ondertussen liet ook een tweetal blauwe reigers zich in het weiland zien, voordat we verder reden.

Een stukje verderop zagen we weer kraanvogels in het land staan, dus stopten we achter een paar struiken. Kraanvogels zijn erg schuw, en we wilden ze niet verstoren. In deze groep stond ook een mooi aantal jonge vogels, herkenbaar aan de bruine hals en kop. Het verschil met de volwassen dieren was mooi te zien. Ook vonden we daar een tweetal buizerden en een zwarte kraai.

Toendrarietganzen en patrijs in het veld en zeearend in de lucht

We gingen weer door, totdat we een veldje met kieviten en spreeuwen zagen. Even stoppen en kijken bleek geen verkeerde keuze te zijn: er stonden ook een aantal toendrarietganzen, een soort die voor een aantal deelnemers nieuw was (‘lifer’). Ook stond er een torenvalk te bidden en werd er in de verte een vliegende zeearend gevonden. Door de telescoop was de witte staart van de adulte zeearend te zien.

Iets verderop vloog een wolk vogels, die op een akker inviel. Het bleken veldleeuweriken te zijn, die niet veel later weer als zwerm verder vlogen. Een paar honderd meter verderop werd weer gestopt. Na enig speurwerk werd een patrijs gevonden, die op een verhoogde rand in het veld stond. Hij liet zich even mooi bekijken voordat hij achter de rand verdween.

Van vogels kijken krijg je trek, dus was het tijd om de lunch klaar te zetten. Deze viel goed in de smaak, zo in de frisse buitenlucht. Een plaatselijke natuurbeschermer reed nog even langs voor een praatje, terwijl wij net van een biologisch eitje aan het genieten waren.

Daarna reden we verder door het gebied, en stopten nog even bij een paar bomen, waar putter, groenling, vink en kramsvogel zich mooi lieten zien. Ondertussen kwamen kolganzen overvliegen, en werden de zwarte strepen op de buiken van deze soort gezien.

Kraanvogels komen binnen vliegen en blauwe kiekendief jaagt in het veen

Het was inmiddels tijd om naar het veen te rijden, waar we het invliegen van de kraanvogels voor de nacht zouden gaan bekijken.

Na zo’n 20 minuten rijden konden we nog net de auto’s kwijt op de parkeerplaats, die best al vol stond. We keken eerst even boven, in de uitkijktoren. Helaas liet de plaatselijke klapekster zich vandaag niet zien. Wel vloog een mannetje blauwe kiekendief laag over het veen, en ontdekte één van de deelnemers een fazant.

We besloten dat een wandeling nog wel even fijn was, dus liepen we het korte rondje door het veen. Hier zong roodborst en vonden we een aantal staartmezen en een pimpelmees in de boompjes.

We kwamen uit op de weg, die midden door het veen loopt en liepen naar een geschikte plek. Er werd watersnip gezien en gehoord en ook werden kauwtjes gezien. Ondertussen kwamen de eerste groepen kraanvogels aanvliegen, in langgerekte V-vormige slierten. Ook kwamen er behoorlijk wat groepen ganzen aanvliegen. Het verschil tussen vliegende ganzen en kraanvogels was op een gegeven moment heel mooi te zien toen ze samen vrij dicht kwamen langs vliegen.

De kraanvogels lieten zich langzaam (of iets sneller zakken) en maakten ondertussen een halve cirkel. Daarna werden de poten uitgeklapt en lieten ze zich zakken op de slaapplek, achter de boompjes. Een uur lang vloog de ene na de andere groep kraanvogels binnen, totdat het bijna donker was. Na een laatste ganzenspektakel liepen we terug naar de parkeerplaats. Hier sloten we af met een kop thee/koffie en een stuk notenkoek.

De deelnemers hadden het allemaal een hele fijne dag gevonden en hadden genoten van de vele kraanvogels en de andere soorten vogels.

Waargenomen soorten

1 Toendrarietgans – Anser serrirostris
2 Kolgans – Anser albifrons
3 Patrijs – Perdix perdix
4 Fazant – Phasianus colchicus
5 Houtduif – Columba palumbus
6 Kraanvogel – Grus grus
7 Kievit – Vanellus vanellus
8 Watersnip – Gallinago gallinago
9 Aalscholver – Phalacrocorax carbo
10 Blauwe Reiger – Ardea cinerea
11 Blauwe Kiekendief – Circus cyaneus
12 Zeearend – Haliaeetus albicilla
13 Buizerd – Buteo buteo
14 Torenvalk – Falco tinnunculus
15 Kauw – Coloeus monedula
16 Zwarte Kraai – Corvus corone
17 Pimpelmees – Cyanistes caeruleus
18 Koolmees – Parus major
19 Veldleeuwerik – Alauda arvensis
20 Staartmees – Aegithalos caudatus
21 Boomklever – Sitta europaea
22 Spreeuw – Sturnus vulgaris
23 Merel – Turdus merula
24 Kramsvogel – Turdus pilaris
25 Roodborst – Erithacus rubecula
26 Huismus – Passer domesticus
27 Vink – Fringilla coelebs
28 Groenling – Chloris chloris
29 Putter – Carduelis carduelis