Verslag van de Privé vogelexcursie Fochteloërveen op 30 mei 2025.
Het IVN uit Dordrecht kwam vandaag van 9.00-12.30 uur naar het Fochteloërveen om vogels te kijken in dit bijzondere gebied. Het was één van de plekken in die ze dit Hemelvaartweekend bezochten. Het was er prima weer voor, met 16-21 °C, windkracht 3 en lichte bewolking.
Raven stelen de show en we bezoeken de Zeven
Na de kennismaking en de gebiedsuitleg luisterden we even wat we ter plekke hoorden. Vink, Zwartkop, Groenling en Boompieper waren aan het zingen, een Spreeuw vloog over en een Buizerd cirkelde in de lucht. We begonnen met de wandeling richting de uitkijktoren. In een slootje zagen we een Wilde Eend zwemmen terwijl ondertussen een Winterkoning zong. Eén van de deelnemers vond een mooie kever, een Heideschallebijter. Toen we verder liepen hoorden we Roodborst en Tjiftjaf zingen en al snel kwamen we bij de kapvlakte aan (vanwege de Letterzetter waren veel naaldbomen gekapt). In een dode boom bleken drie Raven te zitten, die zich mooi lieten bekijken.



Daarna staken we de brug over en hoorden we Boomkruiper en Putter zingen vanuit de bomen. we zochten nog even naar Goudhaantjes, maar zagen alleen Vinken tussen de takken. Hier en daar waren de haksporen van de Zwarte Specht te zien. Helaas liet deze vogel zich niet horen of zien toen wij er waren. Wel liet een Zanglijster zijn herhalende zang luid en duidelijk horen.


We kwamen aan bij één van de mooiste uitkijktorens van Nederland, de Zeven. Bovenin keken we uit over het Fochteloërveen en we zagen in de verte de transportband voor het kadeherstelproject. Langs het water joeg een vrouwtje Bruine Kiekendief en boven het water zocht een Visdief naar wat lekkers. Eén van de deelneemsters ontdekte in een dode boom een roofvogel, die zelfs door de telescoop nog erg ver weg zat. Na overleg met bevriende vogelaars werd deze gedetermineerd als Havik.


Na een afdeling van bijna 18 meter vervolgden we onze weg door het bos en kwamen bij de weg uit. We keken even over de akkers en vonden een Grasmus bovenin een sprietje. Deze liet zich met tussenpozen mooi bekijken door de telescoop. Ondertussen liet Geelgors zich horen. Via het fietspad liepen we terug naar de parkeerplaats en reden we achter elkaar aan naar de volgende plek.
Kraanvogels en Boomkikker bij ingelaste stop
Het was de bedoeling om eerst naar de parkeerplaats in het veen te rijden, maar er bleken Kraanvogels in het veld te staan, en een heleboel mensen op de weg naar de parkeerplaats. Dus parkeerden we de auto’s in de berm bij de inham en bekeken we eerst even de acht Kraanvogels op de akker (vrij ver weg). De andere groep mensen stond daar omdat er een Roodmus was gemeld, een zeldzaamheid in Nederland. Het dier was echter net weg gevlogen, dus niet meer in beeld te zijn. Wel bleek er daar een Boomkikker in de struiken te zitten. Deze zie je ook niet dagelijks, dus was een leuke ‘bijvangst’.


Ondertussen zong een Kleine Karekiet er op los en hoorden we een Roerdomp een paar keer ‘hoempen’. Ook liet een Rietgors zich zien, hoorden we een Koekoek in de verte en zat er vlak bij de parkeerplaats een Spotvogel in de struiken te zingen.
We stapten weer in en reden naar de parkeerplaats bij de vogelijkhut aan de plas. Hier werd eerst even een koffiepauze ingelast en keken we in de vogelkijkhut even naar de Boerenzwaluwen, die er nestelen. Op de plas zelf zaten vandaag geen vogels, wel zweefden er veel libellen en juffers boven.



Paartje Grauwe Klauwier en ook het Paapje laat zich toch nog zien
Na de pauze was het tijd voor de tweede wandeling, door het veen. Voordat we het fietspad op liepen keken we nog even over het weiland, om te kijken of de Grauwe Klauwier zich liet zien. Eerst zagen we alleen het vrouwtje zitten, maar later kwam ook het mannetje er vlak bij zitten. Ze lieten zich mooi door de telescoop bekijken, terwijl een Kleine Mantelmeeuw ook nog kwam overvliegen.
Daarna liepen we het fietspad op, en zagen we al snel een Boompieper zingen. We gingen het paadje door het veen in en hoorden Fitis zingen, Dodaars roepen en we zagen een Kokmeeuw boven de plas vliegen.


Een stuk dichterbij viel ons oog op een mooie gele bloem van Valkruid, een zeldzame plant. Iets verderop stonden vleesetende plantjes: Ronde Zonnedauw.


We kwamen aan bij de nieuw aangelegde zanddijk door het veen, met een hoop turf ernaast, en daar vonden we Roodborsttapuit, Kneu en Graspieper, die zich ook allemaal mooi lieten bekijken.


We liepen verder en speurden ondertussen de topjes van boompjes en struikjes af, en dat had succes: een tweetal Paapjes liet zich in de verte zien. Door de telescoop was de witte wenkbrauwstreep mooi te zien bij beide vogels. Niet veel later waren we weer op het fietspad aanbeland, en liepen we terug naar de auto’s. De excursie zat erop en we sloten af met een groepsfoto van de deelnemers. Ze hadden een fijne ochtend gehad en een goede indruk van dit kwetsbare gebied gekregen.

Waargenomen soorten
1 Wilde Eend – Anas platyrhynchos
2 Koekoek – Cuculus canorus
3 Houtduif – Columba palumbus
4 Kraanvogel – Grus grus
5 Dodaars – Tachybaptus ruficollis
6 Visdief – Sterna hirundo
7 Kokmeeuw – Chroicocephalus ridibundus
8 Kleine Mantelmeeuw – Larus fuscus
9 Roerdomp – Botaurus stellaris
10 Havik – Astur gentilis
11 Bruine Kiekendief – Circus aeruginosus
12 Buizerd – Buteo buteo
13 Grauwe Klauwier – Lanius collurio
14 Raaf – Corvus corax
15 Koolmees – Parus major
16 Boerenzwaluw – Hirundo rustica
17 Fitis – Phylloscopus trochilus
18 Tjiftjaf – Phylloscopus collybita
19 Kleine Karekiet – Acrocephalus scirpaceus
20 Spotvogel – Hippolais icterina
21 Zwartkop – Sylvia atricapilla
22 Grasmus – Curruca communis
23 Winterkoning – Troglodytes troglodytes
24 Boomkruiper – Certhia brachydactyla
25 Spreeuw – Sturnus vulgaris
26 Zanglijster – Turdus philomelos
27 Roodborst – Erithacus rubecula
28 Paapje – Saxicola rubetra
29 Roodborsttapuit – Saxicola rubicola
30 Witte Kwikstaart – Motacilla alba
31 Graspieper – Anthus pratensis
32 Boompieper – Anthus trivialis
33 Vink – Fringilla coelebs
34 Groenling – Chloris chloris
35 Kneu – Linaria cannabina
36 Putter – Carduelis carduelis
37 Geelgors – Emberiza citrinella
38 Rietgors – Emberiza schoeniclus