Verslag Privé vogelexcursie Lauwersmeer 23-9-23

Privé vogelexcursie Lauwersmeer op 23 september 2023.

Met drie natuurliefhebbers uit de provincie Noord-Holland stond een hele dag vogels kijken in het Lauwersmeer op het programma. Jammer genoeg bleek de dochter op het laatste moment niet in staat te zijn om mee te gaan, dus ging ik alleen met haar ouders op stap. Vooral Jan had wel wat ervaring met vogels kijken, en het leek Yvonne ook wel wat. Hoewel er wel regen was voorspeld, bleek het de hele dag droog te blijven en met een temperatuur van 11-18 °C en windkracht 3-4 was het prima weer om vogels te gaan kijken.

Reuzensterns, Baardmannetjes, Slechtvalk en een Visarend

We hadden om 9.00 uur afgesproken bij het Jaap Deensgat, waar we eerst even de dag doornamen. Daarna konden we direct aan de slag met vogels kijken, en zagen we de eerste ‘lifer’ voor hen: een Reuzenstern. Door de telescoop was de oranje dolksnavel mooi te zien. Op het gras stonden en lagen veel Smienten en Wintertalingen en ook waren er al een aantal Grauwe Ganzen en Brandganzen aanwezig (de meesten zouden iets later komen aanvliegen vanaf hun slaapplaats).

We liepen richting de vogelkijkhut en stopten zo nu en dan even om naar vogels te zoeken. Er liepen runderen in het gebied, waartussen Witte Kwikstaarten en een enkele Gele Kwikstaart liepen. Ook Kievit en Spreeuw waren van de partij en we vonden een juveniele (=jonge) Bontbekplevier. In de verte zagen we de eerste roofvogel: een Bruine Kiekendief, die al snel in het Riet verdween. In de rietkraag naast ons hoorden we plotseling het ‘gepling’ van Baardmannetjes. Dit was de grote wens van Yvonne, dus hoopten we dat ze zich ook even zouden laten zien. Dat bleek later te lukken, toen een groep rond ons vloog. De vogels doken wel steeds diep het Riet in, maar zo nu en dan liet eentje zich even in een rietstengel zien.

Vanaf de uitkijkheuvel wat niet veel te zien, dus gingen we de hut in. Hier zagen we Blauwe Reiger, Pijlstaarten en een Slechtvalk op een paal in de verte. Daarna liepen we terug richting de parkeerplaats en zagen onderweg nog Bergeend, Zwarte Ruiter, Kemphaan. Plotseling vloog een Visarend over, die zich ook goed door de verrekijker liet zien. Leuk! En na een blik op Watersnip, Roodborsttapuit en een late Boerenzwaluw reden we naar het volgende punt, de uitkijktoren.

De eerste twee Zeearenden en overvliegende Lepelaars

Vanaf de uitkijktoren zagen we Kuifeend, Meerkoet, Knobbelzwaan, Wilde Eend en Kuifeend. Op de stenen dam zaten heel veel Aalscholvers, en daartussen ontdekte Yvonne een grotere vogel. Het bleek een onvolwassen Zeearend te zijn, die zich door de telescoop mooi liet zien.

Daarna reden we door naar de Ballastplaat, waar we weer een wandeling zouden maken. Eerst namen we even een korte pauze met koffie en een stuk notenkoek. Op dat moment hoorden we een Waterral roepen, als een gillend biggetje. We gingen op pad naar ” Achter de Zwarten’ en als snel ontdekte Jan op het pad een Grote Groene Sabelsprinkhaan. Een Winterkoning liet zich horen en op de plas was niets te zien. Dus liepen we door naar de toren en genoten daarboven van een groep Lepelaars die kwam over vliegen. Ook een tweede Zeearend liet zich zien, dit keer een volwassen (adult) dier, met witte staart en gele snavel.

We vervolgden het pad en hoorden een Gaai roepen. Verder was het heel stil onderweg en liet geen enkele vogel zich zien. Het was inmiddels lunchtijd, dus reden we naar de haven.

Lunch en vogels kijken In de haven

Hoewel het nog geen hoog water was, zat er toch al een groep Steenlopers op een aanlegsteiger, met daarvoor een Kokmeeuw. Deze bekeken we even door de telescoop voordat we het restaurant binnen gingen. De keuze voor lunchgerecht was snel gemaakt, en bleek een goede te zijn.

Na de lunch keken we nog even verder in de haven. We vonden Grote Mantelmeeuw en Zilvermeeuw en een enkele Visdief op de Sternstee, het broedponton. Toen we de haven weer uit wilden rijden, vlogen er twee Tapuiten over de weg. Natuurlijk stopten we even om deze beter te kunnen bekijken. Daarna reden we naar het eerste uitkijkpunt in Friesland, boven op de dijk. Op het wad liepen Tureluurs, Bergeenden, Scholeksters en in de verte waarschijnlijk Bonte Strandlopers, maar die waren te ver weg om goed te kunnen zien (en de telescoop trilde door de wind). Dus reden we door naar de Ezumakeeg.

Grauwe Franjepoot en Gestreepte Strandloper als zeldzaamheden

Bij Ezumakeeg-midden bleek een flink aantal mensen te staan, met camera’s, dus stopten we eerst daar even. Er waren de dagen ervoor al een paar zeldzaamheden gemeld, dus één ervan zou daar nu wel te zien zijn. Dat klopte: een Grauwe Franjepoot was druk (!) bezig met voedsel verzamelen van het wateroppervlak. Hij bleef steeds in de buurt van een Slobeend (die mogelijk voor wat extra voedsel zou kunnen zorgen). Ook kwam een Sperwer even overvliegen en zagen we Kluut , Nijlgans en Buizerd.

Daarna reden we door naar Ezumakeeg-Noord, waar ook al een aardig aantal mensen stond. Alles was net de lucht in gevlogen door een Boomvalk, die even later op de zandplaat ging zitten. De zoektocht naar de zeldzame Gestreepte Strandloper kon dus weer opnieuw beginnen (hij was net voor het opvliegen door iemand gezien). Iemand uit de groep vogelaars wist hem al snel weer op te sporen en deelde de plek met ons (dank Alwin!).

Daarna keken we ook nog even naar andere soorten en zagen we Bonte Strandloper, Krombekstrandloper en Kleine Strandloper, Kemphaan, Kluut, Grutto en Bontbekplevier en heel veel Slobeenden en Wintertalingen.

Ook reden we nog even naar Ezumakeeg-Zuid, waar een aantal Kneutjes en een enkele Graspieper tussen de groene sprietjes op het slik liep. Jan zag de Casarca’s als eerste, een soort waar we ‘s ochtends al naar hadden lopen zoeken.

Nog twee Zeearenden en een groep Damherten

We hadden nog net tijd om een laatste plek te bezoeken, dus reden we nog even door naar de Pomp. We wandelden naar de uitkijkheuvel en zagen een Grote Zilverreiger mooi staan. Vanaf de heuvel zagen we in de verte een Zeearend in een kale boom zitten, en even later bleek er een tweede volwassen individu naast te zijn gaan zitten. Dat bracht het totaal op 4 Zeearenden vandaag, waarvan in ieder geval 3 verschillende. Opeens kwam een loslopende Rotweiler zonder baas door het veld rennen, waar ook een Ree stond. Iets verderop zagen we een groep Damherten staan, waarvan de witte stippen in de vacht duidelijk te zien waren door de telescoop.

We liepen via het bos terug en waren al snel weer bij de auto’s De excursie zat er nu toch echt op. Jan en Yvonne hadden ervan genoten en waren een aantal ‘lifers’ rijker.

Waargenomen soorten

1 Brandgans – Branta leucopsis
2 Grauwe Gans – Anser anser
3 Knobbelzwaan – Cygnus olor
4 Nijlgans – Alopochen aegyptiaca
5 Bergeend – Tadorna tadorna
6 Casarca – Tadorna ferruginea
7 Slobeend – Spatula clypeata
8 Krakeend – Mareca strepera
9 Smient – Mareca penelope
10 Wilde Eend – Anas platyrhynchos
11 Pijlstaart – Anas acuta
12 Wintertaling – Anas crecca
13 Kuifeend – Aythya fuligula
14 Houtduif – Columba palumbus
15 Waterral – Rallus aquaticus
16 Meerkoet – Fulica atra
17 Fuut – Podiceps cristatus
18 Scholekster – Haematopus ostralegus
19 Kluut – Recurvirostra avosetta
20 Kievit – Vanellus vanellus
21 Bontbekplevier – Charadrius hiaticula
22 Grutto – Limosa limosa
23 Steenloper – Arenaria interpres
24 Kemphaan – Calidris pugnax
25 Krombekstrandloper – Calidris ferruginea
26 Bonte Strandloper – Calidris alpina
27 Kleine Strandloper – Calidris minuta
28 Gestreepte Strandloper – Calidris melanotos
29 Watersnip – Gallinago gallinago
30 Grauwe Franjepoot – Phalaropus lobatus
31 Tureluur – Tringa totanus
32 Zwarte Ruiter – Tringa erythropus
33 Kokmeeuw – Chroicocephalus ridibundus
34 Grote Mantelmeeuw – Larus marinus
35 Zilvermeeuw – Larus argentatus
36 Reuzenstern – Hydroprogne caspia
37 Visdief – Sterna hirundo
38 Aalscholver – Phalacrocorax carbo
39 Lepelaar – Platalea leucorodia
40 Blauwe Reiger – Ardea cinerea
41 Grote Zilverreiger – Ardea alba
42 Visarend – Pandion haliaetus
43 Sperwer – Accipiter nisus
44 Bruine Kiekendief – Circus aeruginosus
45 Zeearend – Haliaeetus albicilla
46 Buizerd – Buteo buteo
47 Boomvalk – Falco subbuteo
48 Slechtvalk – Falco peregrinus
49 Gaai – Garrulus glandarius
50 Ekster – Pica pica
51 Kauw – Coloeus monedula
52 Zwarte Kraai – Corvus corone
53 Baardman – Panurus biarmicus
54 Boerenzwaluw – Hirundo rustica
55 Winterkoning – Troglodytes troglodytes
56 Spreeuw – Sturnus vulgaris
57 Roodborsttapuit – Saxicola rubicola
58 Tapuit – Oenanthe oenanthe
59 Gele Kwikstaart – Motacilla flava
60 Witte Kwikstaart – Motacilla alba
61 Graspieper – Anthus pratensis
62 Kneu – Linaria cannabina

Damhert – Dama dama
Ree – Capreolus capreolus
Grote groene sabelsprinkhaan – Tettigonia viridissima